Duitsland is de enige grote economie die in 2023 kampt met negatieve groei. Het pessimisme bij onze oosterburen is de voorbije twee jaar ernstig toegenomen. Waar Duitsland voorheen voorop liep bij economisch herstel, vormt het nu eerder een rem. De Duitse economie is toe aan een grondige revisie, maar het plan hiervoor ontbreekt.

Dit jaar komt de Duitse economische groei uit op -0.6% terwijl de eurozone +0.6% scoort. Ook de vooruitzichten voor Duitsland zijn matig. De recente stimuleringsmaatregelen van de overheid zijn zwaar onvoldoende. Dit blijkt uit ons laatste rapport over de economie in Duitsland.

Johan Geeroms, onze Directeur Risk Underwriting Benelux: “Het is al stagnatie wat de klok slaat. En dat komt echt niet alleen door hoge inflatie en hoge energieprijzen. Duitsland kampt met een handvol structurele problemen. Zo is het tekort aan gekwalificeerd personeel een belangrijk obstakel. Door de toenemende vergrijzing wordt het probleem alleen maar groter. Ook speelt mee dat Duitsland op het gebied van digitalisering niet bepaald vooroploopt.”

  • Sterke overheidsfinanciën
  • Sterke industriële basis
  • Lage structurele werkloosheid
  • Goed gediversifieerde export (producten en handelspartners)
  • Lage systemische politieke risico’s
     
  • Scheefgroei industrie versus dienstensector
  • Energie-intensief
  • Daling van de export
  • Vertraging in nieuwe technologie
  • Gematigde groeivooruitzichten op de middellange termijn als gevolg van zwakke investeringen

We lichten een aantal punten hieronder in het kort toe:
 

  1. Scheefgroei industrie versus dienstensector
    Kijken we naar het bbp dan is het aandeel van de industrie in Duitsland veel dominanter dan in andere grote landen, terwijl de dienstensector achterblijft.” De Duitse industrie draagt 18,5% bij aan het bbp (in Frankrijk 9,3% en in de VS 10,7%) en de dienstensector 62% (in Frankrijk 70,3% in de VS 77,6%). Duitsland blijft achter met slimme, digitale services waarmee in andere landen veel geld wordt verdiend.
  2. Daling van export
    De Duitse export daalde in de eerste helft van 2023 met -11,8% op jaarbasis. De heropening van de Chinese economie bood ook weinig soelaas. De Duitse export naar China daalde in de eerste helft van dit jaar met -7,9% op jaarbasis. Wij verwachten dat de mondiale vraag naar belangrijke Duitse producten als auto’s, machines en chemicaliën ook komend jaar verder afneemt, onder meer door groeivertraging in de VS en China. 
  3. Energie-intensief
    Tel daarbovenop de hoge energiekosten. Die zijn weliswaar gedaald dit jaar, maar ze blijven gemiddeld hoog. Veel Duitse industrie is energie-intensief. Die hoge kosten tasten de gezondheid aan van belangrijke Duitse sectoren als metaal en chemie. In deze sectoren loopt Duitsland echt voorop, ook qua research en innovatie. Maar juist in deze hoek trekken investeerders zich terug, zoeken bedrijven hun heil elders en groeit de onzekerheid onder werknemers. 
  4. Vertraging in nieuwe technologie
    Het Duitse bedrijfsleven heeft ook last van de politieke onzekerheid in het land. De overheid wil strengere regulering, bijvoorbeeld voor internetgiganten en ook voor de opkomst van kunstmatige intelligentie. De overheid voedt daarmee de angstcultuur, terwijl de nieuwe technologie juist ook zoveel kansen biedt. Die worden niet gegrepen. Duitsland heeft behoefte heeft aan een duidelijk renovatieplan en maatregelen die innovaties en investeringen uitlokken.

In veel opzichten kunnen de Duitsers worden beschouwd als meesters op het gebied van planning en organisatie. Bedrijven hebben een goed gedefinieerde en strikt nageleefde hiërarchie, met duidelijke verantwoordelijkheden en onderscheid tussen rollen en afdelingen. De vergaderingen verlopen volgens een formele procedure en stiptheid wordt zeer serieus genomen. Een kwartier te laat komen wordt beschouwd als een ernstige overtreding.

Duitse bedrijven zijn over het algemeen risicomijdend, wat het besluitvormingsproces vertraagt. Je kan verwachten dat elk detail van jouw voorstel met zorg en aandacht voor detail wordt overwogen. Wees goed voorbereid en maak gebruik van feiten en cijfers.

De communicatiestijl is formeel, direct, kort en nauwkeurig. Emoties en onnodige inhoud horen niet thuis in een discussie. Als je geen Duits spreekt, zorg er dan voor dat je iemand niet systematisch in het Engels aanspreekt. Duitsers spreken over het algemeen heel goed Engels, maar sommigen voelen zich misschien beledigd.

Natuurlijk heeft het Nederlandse bedrijfsleven last van de terugval van de Duitse economie. Het blijft onze belangrijkste afzetmarkt. Maar tegelijkertijd zie je wel dat de afhankelijkheid afneemt. Uit cijfers van het Centraal Planbureau blijkt dat het Duitse aandeel in de totale Nederlandse uitvoer de afgelopen decennia is gezakt van 30% richting 20%. Die trend zet door. Kijk je naar de coronacrisis dan zie je dat Duitsland sindsdien vooral stagneerde terwijl de Nederlandse export juist een stevige groei doormaakte.

Ondanks economische moeilijkheden blijft Duitsland de 4e grootste wereldeconomie en onze grootste handelspartner. De Duitse markt blijft dus een goede markt als je jouw business in het buitenland wilt ontwikkelen.

Met bijna 100 jaar internationale expertise helpen wij om jouw bedrijf in het buitenland (verder) te ontwikkelen. Wij richten ons specifiek op bedrijven die internationaal zakendoen, waaronder in Duitsland. Onze unieke kennis van de lokale markt danken wij aan onze uitgebreide database met financiële gegevens en expertise van onze analisten. Met onze kantoren en collega’s in Duitsland, profiteer je van onze expertise om jouw bedrijf veilig in Duitsland te ontwikkelen. Enkele manieren waarop wij kunnen helpen bij zakendoen in Duitsland:
  • Kredietverzekering: deze verzekering beschermt jouw bedrijf tegen het risico van wanbetaling door klanten. Dit kan nuttig zijn bij het aangaan van handelstransacties met Duitse bedrijven, waarbij het risico van non-betaling mogelijk aanwezig is. 
  • Exportkredietverzekering: Als je goederen of diensten exporteert naar Duitsland, kunnen wij je helpen bij het beschermen van jouw export tegen risico's zoals rampen, politieke onrust of wanbetaling. 
  • Risicobeheer: wij bieden uitgebreide risicobeheerdiensten om je te helpen bij het identificeren en beheren van handels- en betaalrisico's die verband houden met jouw activiteiten in Duitsland. Zo kan je de kredietwaardigheid van jouw klanten en prospects toetsen. En we nemen incasso-activiteiten van je over.
stijgende-kosten