Rok 2021 zapowiada się ryzykownie dla firm, które korzystają z kredytu kupieckiego w celu sprzedaży swoich towarów i usług. Wraz ze zbliżającą się normalizacją sytuacji w zakresie upadłości po wycofaniu mechanizmów pomocy państwa, wszystkie przedsiębiorstwa będą miały pokusę, aby skrócić terminy spłaty, ograniczyć linie kredytowe i prowadzić bardziej selektywną politykę w odniesieniu do tego, komu oferują kredyty. Istnieje jednak niebezpieczeństwo, że nadmierna ostrożność zmniejszy zdolność firm do konkurowania na trudnym rynku. Jak zatem przedsiębiorstwa powinny się chronić, aby zmaksymalizować ofertę kredytu kupieckiego bez narażania się na niedopuszczalne ryzyko?
W pierwszych dwóch artykułach z naszej serii dotyczącej efektu domina omówiliśmy efekt domina niewypłacalności spowodowany pandemią Covid-19 i określiliśmy, w jaki sposób zidentyfikować ryzyko niewypłacalności w ramach swojego łańcucha dostaw. Teraz przedstawiamy osiem kroków, które firmy mogą podjąć, aby chronić swoją działalność przed efektem domina i usprawnić zarządzanie łańcuchem dostaw.
1. Unikanie koncentrowania łańcucha dostaw w jednym regionie lub kraju
Jeśli chodzi o ochronę na wypadek niewypłacalności, to, gdzie handlujesz, może być tak samo ważne, jak to, z kim handlujesz. Możesz chronić swoje łańcuchy dostaw, oceniając ryzyko występujące w miejscu, w którym znajdują się Twoi klienci oraz rynki, na których działają. Oczywistym krokiem jest usprawnienie zarządzania łańcuchem dostaw: chodzi o zróżnicowanie łańcuchów dostaw w taki sposób, aby nie były skoncentrowane w jednym obszarze i nie występowała nadmierna zależność od regionów najbardziej dotkniętych pandemią.
To wyzwanie, przed którym stanęły firmy silnie uzależnione od chińskiego rynku, gdy kraj ten całkowicie zamknął się podczas pierwszego wybuchu pandemii Covid-19. Znaczenie zdywersyfikowanych sieci handlowych stało się również jasne po tsunami w Japonii w 2011 r., które zakłóciło łańcuchy dostaw półprzewodników i wywołało efekt domina niewypłacalności w sektorze. Aby uzyskać więcej informacji na temat krajowych i regionalnych prognoz dotyczących niewypłacalności przedsiębiorstw w roku 2021, przeczytaj nasz raport Jak zaszczepić gospodarkę.
Poleganie i skoncentrowanie działalności na określonych klientach lub dostawcach jest również oczywistym ryzykiem, któremu należy się przyjrzeć. Przeczytaj nasz artykuł Ryzyko niewypłacalności: zrozumienie efektu domina Covid-19, aby uzyskać więcej informacji na temat tego ryzyka.
2. Skrócenie łańcucha dostaw i zwiększenie wykorzystywania metod produkcji Lean
Rozszerzone łańcuchy dostaw obejmujące wielu partnerów i wiele krajów były szczególnie wrażliwe podczas pandemii. Inne czynniki, takie jak Brexit i niedawne spory handlowe między USA, Chinami i UE, również przyczyniły się do skomplikowanej sytuacji w zakresie handlu międzynarodowego. Zarówno pandemia, jak i Brexit skłoniły firmy do zakwestionowania sensowności metod produkcji Lean i „just in time”. Na przykład japoński gigant samochodowy Honda, wiodący zwolennik łańcuchów dostaw Lean, zamknął niedawno swój największy zakład produkcyjny w Wielkiej Brytanii z powodu „globalnych opóźnień w dostawach” wywołanych przez pandemię. Nasza ogólnoświatowa ankieta dotycząca zakłóceń spowodowanych pandemią Covid-19, przeprowadzona wśród ponad 1000 liderów biznesowych z sześciu sektorów pokazuje, że 52% z nich zabezpiecza się przed tego rodzaju ryzykiem łańcucha dostaw, skracając swoje łańcuchy dostaw, gromadząc zapasy i wykorzystując ubezpieczenie kredytu kupieckiego.
3. Porównanie swoich warunków płatności z trendami w innych krajach i sektorach
Osiągnięcie odpowiednich terminów płatności może być działaniem delikatnym i wymagającym pewnej równowagi - zbyt długie terminy powodują zwiększenie ryzyka, natomiast żądanie płatności zbyt wcześnie może pociągnąć za sobą utratę konkurencyjności. Nasze bezpłatne, dostępne w sieci narzędzie Uważaj na swoje należności umożliwia szybkie i efektywne porównywanie warunków płatności z trendami w różnych krajach, natomiast niezastąpionym narzędziem na rynku krajowym są nasze Analizy Branżowe. Porównanie swojej ekspozycji kredytowej, warunków na jakich jest ona prowadzona w porównaniu z warunkami typowymi w danej branży – jak i warunkami jakie otrzymują (oraz jak się z nich wywiązują) odbiorcy pozwala osiągnąć idealną równowagę. Równowagę pomiędzy pozostaniem konkurencyjnym na tle rynku a jednocześnie unikaniem nadmiernego ryzyka kredytowego. Pomaga również w wizualizacji kluczowych informacji na temat DSO (Day Sales Outstanding, czyli dzienne zaległości obrotowe), zaległości, braku płatności – ich kosztów oraz ryzyka niewypłacalności w poszczególnych sektorach oraz w miarę upływu czasu.
4. Ukierunkowanie swojego partnerstwa w zakresie łańcucha dostaw na klientów i dostawców, którzy opanowali technologie cyfrowe
Modele biznesowe, które nadal są w dużym stopniu uzależnione od fizycznych interakcji i wymiany należą do najbardziej zagrożonych niewypłacalnością i efektem domina. Przepisy dotyczące zakazu przemieszczania się i dystansu społecznego uderzyły w największym stopniu w firmy, które nie prowadzą swojej działalności w Internecie, co w wielu przypadkach spowodowało zmniejszenie, a nawet ustanie popytu.
Jednak firmy i sektory, które były w stanie przenieść swoją działalność do Internetu, ograniczyły negatywne skutki zakazów przemieszczania się. Doskonałym tego przykładem jest szybki rozwój handlu elektronicznego - obroty w zakresie zakupów internetowych osiągnęły w ciągu zaledwie trzech miesięcy pandemii wzrost, który wcześniej miał miejsce w czasie 10 lat, podczas gdy równocześnie w sektorze tradycyjnych sklepów detalicznych nastąpił drastyczny spadek i wystąpiły niezliczone przypadki niewypłacalności (źródło: McKinsey).
Równolegle warto upewnić się, czy Twoja firma w odpowiedni sposób wykorzystuje technologie cyfrowe w ramach własnego modelu biznesowego, aby efektywnie radzić sobie z takimi partnerami - może to dotyczyć obsługi zamówień i płatności, produkcji, logistyki itp.
5. Upewnienie się, że zawarte przez firmę umowy dotyczące dostawy zapewniają maksymalną ochronę przed niewypłacalnością klientów
W obliczu perspektywy powrotu do normalności przepisów dotyczących niewypłacalności klientów należy zadbać o to, aby umowy w jak największym stopniu ograniczały potencjalne straty. Obejmuje to wykorzystanie klauzul umownych, które zapewniają, że jako dostawca zachowujesz prawo własności do towarów, dopóki wszystkie płatności klientów nie zostaną w pełni uregulowane. Aby było to skuteczne, firmy powinny regularnie kontrolować i utrzymywać kompletną listę wszystkich zapasów posiadanych przez klientów, które nie zostały jeszcze w pełni opłacone.
6. Ustalenie odpowiednich limitów kredytowych i buforów gotówkowych
Ustalenie górnego progu kredytu kupieckiego to skuteczny sposób na ograniczenie narażenia finansowego i zwiększenie swojej ochrony przed ryzykiem niewypłacalności. Typowe metody określania wartości limitu kredytowego są następujące:
- Ustalenie limitu jako pewnego procentu wartości netto firmy klienta (jej aktywa minus zobowiązania), zazwyczaj około 10%
- Wykorzystanie wcześniejszych referencji handlowych klienta (które zazwyczaj można znaleźć w raporcie kredytowym) i wybranie średniej wartości na podstawie jego historii kredytowej
- Oszacowanie rzeczywistych potrzeb klienta i nieudzielanie większego kredytu.
Pierwszym krokiem powinna jednak być rozmowa z ubezpieczycielem kredytu kupieckiego, jeśli Twoja firma korzysta z jego usług. Będzie on w stanie wykorzystać swoje własne dane dotyczące ryzyka, aby zapewnić, że Twoje limity kredytowe są określone na odpowiednim poziomie - zwiększając Twoją konkurencyjność, a jednocześnie minimalizując narażenie Twojej firmy. Inną strategią jest zapewnienie, że zawsze dysponujesz pewną buforową kwotą gotówki do wykorzystania w nagłych przypadkach, takich jak brak płatności.
7. Pełne wykorzystanie wszystkich usług ubezpieczyciela kredytu kupieckiego
Ubezpieczenie kredytu kupieckiego to znacznie więcej, niż jedynie zabezpieczenie przed nieściągalnym długiem. Wiodący na rynku ubezpieczyciele, tacy jak Euler Hermes, są również ekspertami w zakresie odzyskiwania i windykacji długów, dysponując umiejętnościami i doświadczeniem potrzebnym do prowadzenia skutecznego, ciągłego dialogu z dłużnikami i ich zespołami prawnymi, bez względu na kraj i jurysdykcję, w której działają. Ubezpieczyciele kredytów kupieckich mogą również zapewnić przedsiębiorstwom wszechstronne informacje na temat stale zmieniającego się otoczenia ryzyka. Na przykład, nasze oceny ryzyka opierają się na danych pochodzących z naszej sieci wywiadu gospodarczego, która analizuje codzienne zmiany wypłacalności przedsiębiorstw stanowiących 92% światowego PKB.
8. Jak radzić sobie z ryzykiem niewypłacalności, jeśli spełni się najgorszy scenariusz
Kluczowe znaczenie ma szybkość, z jaką firma reaguje na niewypłacalność klientów. Idealnym scenariuszem jest identyfikacja znaków ostrzegawczych i reagowanie na nie, zanim klient stanie się niewypłacalny. Ale jeśli nie jest to możliwe, drugą najlepszą opcją jest znalezienie się na jednym z pierwszych miejsc w kolejce wierzycieli. Doświadczenie mówi nam, że firmy, które dysponują największą ilością informacji, najlepiej rozumieją procedury upadłościowe i najszybciej reagują, odzyskując największą część należnych im środków. Niewiele firm dysponuje zasobami niezbędnymi w tym celu, dlatego warto współpracować z wiodącym ubezpieczycielem kredytu kupieckiego, który może wyeliminować stres związany z odzyskiwaniem płatności. Zbada on brak płatności w imieniu Twojej firmy i wypłaci Ci odszkodowanie odpowiadające kwocie ubezpieczenia, gdy warunki polisy zostaną spełnione.
Efekt domina Covid-19 może potencjalnie różnić się od jakiejkolwiek reakcji łańcuchowej upadłości, jakiej gospodarka światowa doświadczyła do tej pory. Nasza analiza wskazuje, że podwyższone ryzyko dotyczy 126 sektorów w 70 krajach.
Jednak w przeciwieństwie do wielu poprzednich kryzysów finansowych, dyrektorzy generalni i dyrektorzy finansowi zostali ostrzeżeni i mają teraz doskonałą okazję do podjęcia niezbędnych kroków, takich jak opisane powyżej, w celu zidentyfikowania klientów szczególnie wrażliwych w kontekście pandemii Covid, poprawy zarządzania łańcuchem dostaw i ochrony przed ryzykiem niewypłacalności, zanim pierwsze kostki domina zaczną upadać.