3 strategieën om het betalingsrisico na COVID-19 te beperken

Zoals de meeste CFO's waarschijnlijk zullen beamen, is een efficiënte en vlotte financiële functie gebaseerd op een combinatie van meerdere factoren, waaronder leiderschap, technologie, processen, talent, expertise en communicatie. Op een optimaal niveau opereren betekent dat, wanneer zich uitdagingen voordoen, de financiële functie meer capaciteit heeft om die doeltreffend aan te pakken.

Die uitdagingen kunnen 'alledaagse' problemen zijn, zoals faillissementen van klanten en problemen in de toeleveringsketen, of, zoals in de afgelopen maanden is gebleken, uitzonderlijke gebeurtenissen zoals de COVID-19-pandemie.

Hoewel COVID-19 de wereld zoals we die kennen heeft veranderd, zijn veel van de uitdagingen van de business-as-usual hetzelfde gebleven, maar verergerd. En hoewel ze op korte termijn misschien erger zijn geworden, zullen ze er nog steeds zijn wanneer de pandemie achter de rug is.

Ons onderzoek The Finance Leader of Tomorrow uit 2020 werpt een licht op enkele van de uitdagingen waarmee de financiële functie wordt geconfronteerd en onthult de heikele punten.

De grootste bedreiging schuilt in het betalingsrisico

Het initiële onderzoek werd gevoerd vóór COVID-19 en in mei 2020 hebben we de deelnemers opnieuw ondervraagd om te zien of hun opvattingen waren veranderd door de pandemie. In beide gevallen blijkt uit de reacties dat betalingsachterstanden van klanten veruit het belangrijkste punt is op de agenda van de financieel directeurs, veel belangrijker dan andere problemen zoals cyberaanvallen en een daling van de omzet.

• Vóór COVID-19 duidde 47% van de respondenten – in bedrijven van elke omvang – betalingsachterstand aan als een risico waarmee hun bedrijf in het voorgaande jaar te maken had gekregen. Toen in mei opnieuw werd gevraagd welke risico's de afgelopen twee maanden een impact hadden gehad, was de score voor betalingsachterstand gestegen tot 65%, waardoor het in beide peilingen de grootste bron van zorgen was.
• Gelijklopend gaf 44% vóór COVID-19 aan dat betalingsincidenten vaak voorkwamen. Sinds de start van de crisis is de situatie nog ernstiger geworden: één op de tien had in de twee maanden voor mei te kampen met meerdere incidenten per dag, en voor 65% was dat minstens op wekelijkse basis.
• Het vertrouwen in het omgaan met niet-betaling heeft ook een deuk gekregen. Voor de uitbraak zei slechts 44% van de bedrijven zich 'volledig voorbereid' te voelen op betalingsincidenten. Sinds de start van de pandemie is dat gedaald tot 31%.

Al die cijfers zijn begrijpelijk, maar bedrijven kunnen niet zomaar stoppen, herstructureren en opnieuw beginnen, ze moeten soepel functioneren om met het nieuwe normale te kunnen omgaan. Als onderdeel van het onderzoeksrapport vroegen we de CFO's hoe bedrijven kunnen omgaan met betalingsrisico's. Drie belangrijke gebieden vielen op.

1. CFO's moeten rigoureuze kredietcontroles uitvoeren bij de onboarding

Hoewel CFO's vaak een uitgebreid takenpakket hebben, is het van essentieel belang dat er een duidelijke focus blijft op de basis: op tijd betaald worden en de cashflow beschermen. Er kunnen wel maatregelen worden genomen om niet-betalingskwesties aan te pakken wanneer ze zich voordoen, maar het is nog nooit zo belangrijk geweest om ervoor te zorgen dat er van tevoren werk wordt gemaakt van de risicobeperking.

Het gaat hierbij om het plannen van specifieke scenario's en proactief cashmanagement, maar het is ook van cruciaal belang om maatregelen in te voeren (of op te voeren) die de risico's verminderen op het moment dat een bedrijf met een klant in zee gaat. Met andere woorden, zorg ervoor dat uw due diligence absoluut solide is voordat u met een klant in zee gaat. Enkele mogelijke praktische stappen:

• Voer een kredietcontrole uit: u kunt een controle uitvoeren op een klant, een bedrijf of zijn opdrachtgevers waardoor u een idee hebt van de kredietwaardigheid van een persoon of bedrijf. Maar dat moet enkel een vertrekpunt zijn, voor het geval de details niet helemaal up-to-date zijn.
• Controleer kredietreferenties: als een potentiële nieuwe klant kredietreferenties heeft aangeboden, zorg er dan voor dat u die grondig onderzoekt, voor het geval ze niet legitiem zijn.
• Insolventiescreening: is een van de bestuurders van het bedrijf in het verleden failliet verklaard of heeft een van de bestuurders een insolvente onderneming geleid? En wat waren de omstandigheden?
• Vraag naar een jaarrekening: afhankelijk van de omvang van de relatie die u op het punt staat aan te gaan, kunt u ervoor kiezen om de volledige jaarrekening te onderzoeken, in plaats van alleen het eindresultaat, om specifieke elementen te controleren.

Het kan bijzonder nuttig zijn om na te gaan of bepaalde processen worden gehanteerd en om elk bedrijf op forensisch gebied te onderzoeken om potentiële betalingsrisico's te voorkomen die zich later zouden kunnen voordoen.

2. Diversificatie kan het betalingsrisico verminderen

Respondenten waren van mening dat bedrijven met een breed scala aan productsoorten, of die in meerdere bedrijfstakken actief zijn, in de toekomst het best in staat zullen zijn om grote risico's het hoofd te bieden. Het lijkt misschien een cliché, maar niet alles op één paard zetten kan een waardevolle bescherming bieden tegen zowel betalingsrisico's als inkomstenrisico’s.

Gelijklopend was men over het algemeen van mening dat ook degenen met een kleiner productassortiment zich moeten richten op diversificatie qua aantallen en soorten klanten. Hoe meer klanten u heeft, hoe meer het niet-betalingsrisico wordt gespreid.

Door zoveel mogelijk te diversifiëren, wordt bij problemen – of het nu gaat om typische zaken, zoals een tekort aan grondstoffen, of om 'ongeziene’ gebeurtenissen – het hele bedrijf minder snel getroffen als er niet wordt betaald.

3. Verzekering kan beschermen tegen niet-betaling

De CFO's zijn van mening dat er meer belang gehecht moet – en zal – worden aan verzekeringen. Met name kredietverzekeringen kunnen bedrijven beschermen tegen betalingsrisico's, in het geval van zowel niet-betaling als laattijdige betaling.

Met een kredietverzekering weet de verzekeringnemer dat zijn bedrijf beschermd is tegen zowel commerciële als politieke risico's die buiten zijn macht liggen en heeft hij de zekerheid dat het aan hem verschuldigde geld zal worden betaald.

Het is echter niet gewoon een kwestie van een kant-en-klaar product te kopen. Respondenten zijn van mening dat het van cruciaal belang is om nauw samen te werken met betrouwbare verzekeringsmaatschappijen om het geschiktste beschermingsniveau te bereiken.

Wanneer verzekeraars worden betrokken, zodat ze een beter inzicht krijgen, zijn de voorwaarden specifieker en is de risicobescherming uitgebreider. Dit is iets waar de CFO's al naar handelen, met de economische gevolgen van COVID-19 in het achterhoofd, en waarschijnlijk zullen vele anderen hen hierin in de nabije toekomst volgen.

Betalingsproblemen staan, samen met faillissementen van klanten, hoog op de agenda van de CFO's, en dit is waarschijnlijk nog meer het geval in de huidige omstandigheden. Maar schrandere financieel directeurs zullen zich proactief opstellen om hun bedrijven te beschermen tegen toekomstige gebeurtenissen.